2024
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2004
PRACE 2024
performance
XVIII Festiwal Puls Literatury
Dom Literatury, Łódź
tytuł edycji: Korzenie
Performance Kłącze (Kłącza) oparty był na działaniu z naturą - dosłownie z kłączami dziko rosnących roślin oraz z tekstem – odniesieniem do pojęcia Kłącza w filozoficznym ujęciu Gillesa Deleuza i Felixa Guattariego. Kłącze to tekst, o otwartej, nielinearnej strukturze, której można połączyć dowolne punkty, np. hipertekst. Ten termin używany jest na opisanie współczesnej kultury w filozofii, literaturoznawstwie, językoznawstwie i sztuce.Performance miał charakter rytuału
Kłącze (łac. rhizoma, ang. rhizome) – u roślin przekształcony, zwykle zgrubiały pęd podziemny, spełniający funkcję organu spichrzowego i przetrwalnikowego. Do działania użyłam kłączy pokrzywy i perzu. Działanie przypominało rytuał, w którym rozdawałam publiczności kłącza pod różnymi postaciami – rozdrobniony korzeń perzu i długie kłącza pokrzywy. Obie te rośliny są uważane za chwasty, których trudno się pozbyć z ogrodów i upraw. Jednocześnie obie te roślinny mają rozliczne właściwości lecznicze.
fot. Joanna Głodek
Podczas gdy osoby z publiczności łączyły ze sobą kłącza pokrzywy, ja wykonywałam serię czynności z emaliowaną miską napełnioną wodą, którą kręcąc zgodnie z ruchem wskazówek zegara i w przeciwnym kierunku odczytywałam słowa „wyroczni”, „przesłania” oparte na cytatach z tekstów Deleuza i Guattariego:
Kłącze nie rozpoczyna się ani nie kończy, jest zawsze w otoczeniu (...), pomiędzy rzeczami. Powstaje ono pomiędzy rzeczami, w trakcie lektury, jest ruchome, nomadyczne. Odbiorca staje się twórcą. I to nawet nie wtedy, gdy coś dodaje od siebie, ale gdy wybiera spomiędzy wielu innych dostępnych fragmentów zdarzeń.
Kluczowym elementem działania był moment, kiedy zmoczyłam „siano” leżące wokół miski i obłożyłam nim z pomocą publiczności swoje ciało, które pokryte było rysunkami nawiązującymi do motywu kłącza. Roślina przypominająca suchą trawę to Oplątwa brodaczkowana (Tillandsia usneoides) nie posiadająca korzeni i czerpiąca wilgoć z otoczenia. Pod wpływem wody zmieniła kolor na zielony.
Performance zakończyło przejście z łańcuchem kłączy po pomieszczeniach domu literatury, gdzie odbywały się inne wydarzenia.
Performance z użyciem roślin nie posiadających korzeni oraz filozoficznego konceptu kłącza, w przewrotny sposób odnosił się to tematu festiwalu, ale też poszerzał pole refleksji.