Anka Leśniak

prace         cv        teksty        kontakt

2024    2023    2022    2021    2020    2019    2018    2017    2016    2015    2014    2013    2012    2011    2010    2009    2008    2007    2006    2004

PRACE 2024

Kłącze

performance
XVIII Festiwal Puls Literatury

Dom Literatury, Łódź
tytuł edycji: Korzenie

Performance Kłącze (Kłącza) oparty był na działaniu z naturą - dosłownie z kłączami dziko rosnących roślin oraz z tekstem – odniesieniem do pojęcia Kłącza w filozoficznym ujęciu Gillesa Deleuza i Felixa Guattariego. Kłącze to tekst, o otwartej, nielinearnej strukturze, której można połączyć dowolne punkty, np. hipertekst. Ten termin używany jest na opisanie współczesnej kultury w filozofii, literaturoznawstwie, językoznawstwie i sztuce.Performance miał charakter rytuału

Kłącze (łac. rhizoma, ang. rhizome) – u roślin przekształcony, zwykle zgrubiały pęd podziemny, spełniający funkcję organu spichrzowego i przetrwalnikowego. Do działania użyłam kłączy pokrzywy i perzu. Działanie przypominało rytuał, w którym rozdawałam publiczności kłącza pod różnymi postaciami – rozdrobniony korzeń perzu i długie kłącza pokrzywy. Obie te rośliny są uważane za chwasty, których trudno się pozbyć z ogrodów i upraw. Jednocześnie obie te roślinny mają rozliczne właściwości lecznicze.


performance Kłącze performance Kłącze performance Kłącze
performance Kłączee performance Kłącze performance Kłącze
performance Kłącze performance Kłącze performance Kłącze
performance Kłącze performance Kłącze performance Kłącze
performance Kłącze performance Kłącze performance Kłącze
performance Kłącze performance Kłącze performance Kłącze
performance Kłącze performance Kłącze performance Kłącze

fot. Joanna Głodek


Podczas gdy osoby z publiczności łączyły ze sobą kłącza pokrzywy, ja wykonywałam serię czynności z emaliowaną miską napełnioną wodą, którą kręcąc zgodnie z ruchem wskazówek zegara i w przeciwnym kierunku odczytywałam słowa „wyroczni”, „przesłania” oparte na cytatach z tekstów Deleuza i Guattariego:

Kłącze nie rozpoczyna się ani nie kończy, jest zawsze w otoczeniu (...), pomiędzy rzeczami. Powstaje ono pomiędzy rzeczami, w trakcie lektury, jest ruchome, nomadyczne. Odbiorca staje się twórcą. I to nawet nie wtedy, gdy coś dodaje od siebie, ale gdy wybiera spomiędzy wielu innych dostępnych fragmentów zdarzeń.

Kluczowym elementem działania był moment, kiedy zmoczyłam „siano” leżące wokół miski i obłożyłam nim z pomocą publiczności swoje ciało, które pokryte było rysunkami nawiązującymi do motywu kłącza. Roślina przypominająca suchą trawę to Oplątwa brodaczkowana (Tillandsia usneoides) nie posiadająca korzeni i czerpiąca wilgoć z otoczenia. Pod wpływem wody zmieniła kolor na zielony.

Performance zakończyło przejście z łańcuchem kłączy po pomieszczeniach domu literatury, gdzie odbywały się inne wydarzenia.

Performance z użyciem roślin nie posiadających korzeni oraz filozoficznego konceptu kłącza, w przewrotny sposób odnosił się to tematu festiwalu, ale też poszerzał pole refleksji.