March for the Witch

Obie realizacje video oparte są na wywiadach z osobami zajmującymi się konserwacją dzieł sztuki, których poprosiłam o opinię dotyczącą uszkodzeń marmurowych rzeźb Teresy Ries w tym figury Wiedźmy. Na rozmowę zgodziło się dwoje konserwatorów: Marija Milchin z Angewandte (Uniwersytetu Sztuk Stosowanych) oraz Johann Nimmrichter z Federalnego Urzędu Konserwacji Zabytków.

Zadałam moim rozmówcom kilka pytań, m.in. o to jak długo ich zdaniem rzeźby pozostawały na zewnątrz, czy są w stanie stwierdzić, czy ubytki w rzeźbie powstały wskutek wandalizmu, jakie czynniki je spowodowały.Według ich wypowiedzi, rzeźba mogła zostać uszkodzona kilkukrotnie. Milchin zauważyła charakterystyczne wgłębienia na powierzchni twarzy Wiedźmy, które mogły zostać wykonane przez odłamki szrapnela. Nimmrichter stwierdził, że jest bardzo mało prawdopodobne, aby Wiedźma została celowo uszkodzona przez nazistów ze względu na tematykę rzeźby lub żydowskie pochodzenie jej artystki. Temat czarownicy często pojawia się w niemieckim folklorze.

Zadałam również pytanie czy powinno się zrekonstruować utra(ą)coną dłoń z nożycami.

Rozmowy z konserwatorami były mi potrzebne w kontekście terminu, który stosuję – symbolicznej rekonstrukcji. Konserwacja zabytków w sposób dosłowny zajmuje się rekonstrukcją, uzupełnianiem brakujących partii dzieł sztuki. Na tym polu też toczy się dyskusja: czy i jak rekonstruować. Moje prace uświadamiają więc różnicę między rekonstrukcją w konserwacji zabytków, gdzie decyzja może brzmieć tylko „tak” lub „nie”, a trzecią drogą, która możliwa jest w sztuce transmedialnej.

Poszczególne sekcje rozmowy oddzielają plansze z pytaniami oraz warstwa dźwiękowa, która kojarzy się z uderzaniem ostrego narzędzia o kamień. Dźwięki słyszalne tutaj bez kontekstu towarzyszącego mu obrazu, mogą kojarzyć się zarówno z tworzeniem – wykuwaniem nowego bytu, jak również z aktem niszczenia, destrukcji. Uporczywe stukanie odnosi się również do determinacji, konsekwentnego dążenia do celu.